Eibarko euskara hiztegia
1. jaiki
1.
jaikitze
.
da
ad.
(
TE).
Levantarse,
alzarse.
Egunero jaikitzen da bostetan, nahiz negu eta nahiz uda. / Todos los días se levanta a las cinco, sea invierno o verano. /
Egunsentixa baiño lehen jaiki ninduan, oillagorretara juateko. / Me levantó antes del amanecer, para ir a cazar becadas. /
Negu hotzian, oge epeletik goizian jaikitzia, gogorra. / Es cosa dura levantarse de la tibia cama las mañanas del invierno frío. /
Jaustia danona; jaikitzia, Jaungoikuan laguntasuna dabenana. / El caer es de todos; el levantarse, de aquéllos que tienen la gracia de Dios. /
Bart parrandan ein ebela-ta berandutxo jaiki ziran. (Zirik 73).
2. jaiki
2.
iz.
(
TE).
Garbo,
gracia,
salero,
gallardía.
Ikusizu zerlako jaikixa daroian zure alabiak. / ¡Mira qué garbo lleva tu hija!
1.
( ).
iz.
(
TE).
Dios.
Jarri genduan harmaillan eta juan jakon ondoezori, Jainkuari eskerrak. / Le pusimos en un asiento de piedra y se le fue el mareo gracias a Dios.
eukixan jaikixa.
esap.
(
JME).
Vanidad / arrogancia de nuevos ricos,
subirse la fama y/o el dinero.
Dirua izatiak emoten daben harrokerixia. Zera diñosku Juan San Martinek: "Eukiaren jaikia burua gora edo atzeruntz dabela ibiltzen diran aberats barriengatik esaten da".
Ez gure aberats barrixak asko ekixalako, baiña eukixaren jaikixa eban berakin. (Zirik 22). /
Juan jakozen ari eukixan jaikixak; gizajuak ez eukan zer ahora eruan, ezta hilda nun jausi be. (Zirik 142).